Panthenol (pantenol) to aktywny składnik multifunkcyjny przeznaczony zarówno do pielęgnacji noworodka, jak i skóry twarzy i ciała niemowląt, starszych dzieci, nastolatków i osób dorosłych. Może znaleźć się w uniwersalnej kosmetyczce dla całej rodziny. Ma właściwości łagodzące, kojące, nawilżające. Sprawdź, jaki krem z panthenolem wybrać i do jakiej skóry będzie odpowiedni.
Panthenol (pantenol), a właściwie D-panthenol lub inaczej prowitamina B5, to składnik aktywny z grupy alkoholi polihydroksylowych zaliczany do humektantów. Jest substancją o działaniu hydrofilowym, czyli mających skłonność do mieszania się z wodą. Ma też skłonność do pobierania jej z otoczenia (jest higroskopijny). Badania wykazały, że panthenol zmniejsza poziom TEWL , czyli transepidermalnej utraty wody (Transepidermal water loss) przez naskórek, która jest efektem dyfuzji i parowania .
Składnik ten ma niewielkie cząsteczki, dzięki czemu może przenikać przez warstwę rogową naskórka. Ponadto panthenol ma działanie:
W działaniu pozakosmetycznym właściwości panthenolu to ponadto:
Składnik ten charakteryzuje się dobrą przenikalnością przez naskórek oraz dobrym wnikaniem we włosy. Po aplikacji, w skórze, zamienia się w aktywną biologicznie witaminę B5. Jest bezpieczny do stosowania w kosmetykach dla różnych grup wiekowych, także w pielęgnacji noworodka i małego dziecka. Zostało to kilkukrotnie potwierdzone przez panel ekspertów CIR (Cosmetic Ingredient Review) zajmujących się przeglądem składników zawartych w kosmetykach. Wykazali oni, że panthenol nie wywołuje reakcji alergicznych czy podrażnień nawet w stężeniu 100%. Nie jest też fotouczulający .
Panthenol może też poprawiać konsystencję kosmetyków, co przekłada się na przyjemność i łatwość aplikacji. Występuje w postaci gęstej, lepkiej cieczy, która dobrze rozpuszcza się w wodzie i alkoholu etylowym. Jest trwały w szerokim zakresie pH. Badacze zauważyli też, że dobrze współdziała z innymi witaminami: A oraz C, a jego właściwości nawilżające mogą być jeszcze bardziej wzmocnione dzięki obecności gliceryny lub innych humektantów. Może występować pod nazwami: panthenol, D-panthenol, pantenol, dexpanthenol, pantotenol, alkohol pantotenowy .
Dzięki swoim właściwościom panthenol znajduje zastosowanie nie tylko w kosmetyce, lecz także w medycynie. Jest składnikiem kropli do nosa i oczu, maści, syropów oraz preparatów na oparzenia i przyspieszających gojenie się ran. Stosuje się go także miejscowo w przypadku leczenia blizn, stłuczeń, odleżyn, owrzodzeń skóry, ran pooperacyjnych. Panthenol na oparzenia działa łagodząco, kojąco oraz przyspiesza regenerację naskórka. Jest skuteczny w przypadku niektórych chorób skóry, m.in. atopowego zapalenia skóry (AZS).
Przede wszystkim panthenol często stosowany jest w kosmetykach do skóry suchej i przesuszonej, łuszczącej się, wrażliwej, alergicznej, delikatnej, z pierwszymi oznaki starzenia i fotostarzenia, przeciwzmarszczkowych. Jako składnik bezpieczny i przebadany znajduje swoje zastosowanie również w pielęgnacji noworodka czy starszych dzieci.
W kosmetykach można znaleźć panthenol lub kwas pantotenowy, czyli witaminę B5 powstałą podczas utleniania składnika aktywnego . Obie substancje są wykorzystywane w recepturach:
Dlaczego w tych kosmetykach stosowany jest panthenol? Działanie na skórę zostało potwierdzone naukowo. Skuteczność determinuje budowa cząsteczek tego składnika aktywnego oraz jego zdolność do przenikania przez naskórek, gdzie zamienia się w witaminę B5 niezbędną do zachowania zdrowia i dobrej kondycji skóry, włosów i paznokci. Dodatkowo może też pomóc innym ważnym substancjom przejść barierę naskórka, przez co wzmocni ich działanie. Często łączony jest z alantoiną, mocznikiem, kwasem hialuronowym witaminą A, E i C. W kojącym balsamie do ciała Mixa Panthenol Comfort, przeznaczonym również do skóry wrażliwej i skłonnej do atopii, panthenol występuje w towarzystwie gliceryny (działa nawilżająco i ochronnie) oraz kwasów Omega 6 i 9 (łagodzą, przywracają komfort, koją).
panthenol jest składnikiem przebadanym i bezpiecznym, dlatego wykorzystuje się go w pielęgnacji noworodka, który ma najdelikatniejszą skórę skłonną do podrażnień, np. odparzeń pieluszkowych. Potrzebuje ona również odpowiedniego wsparcia i ochrony podczas mrozów i po letnich spacerach w słońcu.
Warto wiedzieć, że budowa skóry różni się w zależności od wieku, a w przypadku noworodków i niemowląt ma jeszcze nierozwinięte niektóre struktury. Warstwa rogowa charakteryzuje się wtedy o wiele większą przepuszczalnością niż u osób dorosłych, u których stanowi barierę ochronną, np. przed ucieczką wody. Przy pielęgnacji noworodka i małego dziecka powinniśmy też pamiętać, że gruczoły łojowe i potowe są u nich mniej aktywne. Inne jest również pH skóry . Jakie więc powinny być kosmetyki dla maluchów, np. krem na odparzenia i do twarzy dla niemowląt?
Produkty do pielęgnacji noworodka i małego dziecka nie mogą zawierać konserwantów, dodatków zapachowych i barwiących, które mogłyby zadziałać alergizująco. Dobrze sprawdzą się kosmetyki z mocznikiem, alantoiną, kwasem mlekowym oraz krem z panthenolem. Na co pomaga nasz główny składnik?
Bezpieczny i uniwersalny panthenol będzie odpowiedni nie tylko do pielęgnacji niemowląt, ale sprawdzi się także w kremie do twarzy dla dzieci starszych na każdą pogodę. Znajdzie się w składzie kosmetyków przeznaczonych do codziennego stosowania oraz do aplikacji przed wyjściem na mróz czy przed i po ekspozycji na promienie słoneczne.
W dzieciństwie pojawić się również może bardzo częsta, przewlekła choroba skóry, czyli AZS (atopowe zapalenie skóry lub inaczej wyprysk atopowy). U chorych występują nawracające zakażenia bakteryjne, wirusowe i grzybicze, pojawiające się zazwyczaj w okolicach łokci, kolan, skóry twarzy i szyi, ale również całego ciała . Przyczyną są uwarunkowania genetyczne, epigenetyczne, środowiskowe i immunologiczne. Jednym z zaleceń jest stosowanie kosmetyków z dodatkiem panthenolu, który doskonale łagodzi, koi i zmniejsza swędzenie oraz świąd.
Krem z panthenolem może być kosmetykiem multifunkcyjnym, z którego korzystać będzie cała rodzina: od noworodków i niemowląt, przez nieco starsze dzieci i nastolatków, aż po dorosłych. Tego typu kosmetyk może stanowić bazę świadomie budowanej rutyny pielęgnacyjnej osób w każdym wieku. Będzie bezpieczny, nie uczuli, a ukoi ewentualne zmiany trądzikowe, podrażnienia czy poradzi sobie z przesuszeniem. Pomoże też innym składnikom aktywnym dopasowanym do potrzeb skóry przeniknąć do głębszych jej warstw. Kiedy szukać będziemy kosmetyku, w którego składzie znajdzie się panthenol, krem multifunkcyjny będzie najlepszy, bo zastosujemy go zarówno do twarzy, jak i całego ciała. Dobrym przykładem będzie Mixa Panthenol Comfort – krem do twarzy i ciała, który dzięki zawartości panthenolu:
Krem z panthenolem jest wzbogacony o dodatek nawilżającej gliceryny i łagodzące emolienty z kwasami Omega 6 i 9. Aplikacja jest prosta i przyjemna: porcję wystarczy nałożyć na oczyszczoną skórę twarzy lub ciała. Przy stosowaniu na odparzenia pieluszkowe u dzieci warto pamiętać, aby najpierw dobrze oczyścić fałdy skóry i dokładnie je osuszyć, a następnie posmarować zmienione miejsce kremem.
Tekst został zweryfikowany przez dr n. medycznych, inż. Katarzynę Pytkowską.
Za deklaracje marketingowe odpowiada L’Oreal Polska Sp. Z o.o.
Dr n. med. inż. Katarzyna Pytkowska, prof. WSIIZ