Łuszczyca – przyczyny, objawy, pielęgnacja skóry

Łuszczyca to przewlekła i zapalna choroba, której objawy widoczne są na skórze. Te charakterystyczna zmiany mogą pojawić się w każdym wieku. Szacuje się, że łuszczyca dotyka około 2-3% populacji. Zmiany łuszczycowe na skórze nie tylko powodują fizyczny dyskomfort, ale również mogą wpływać na ogólne samopoczucie i pewność siebie chorujących. Co warto wiedzieć o łuszczycy, czym jest, jakie są jej przyczyny, czy łuszczycą można się zarazić i jak pielęgnować skórę z nawracającą łuszczycą?

Czym jest łuszczyca?

Łuszczyca jest przewlekłą, nawracającą i zapalną chorobą ogólnoustrojową. Jej leczenie jest trudne, ponieważ nadal nie są określone przyczyny jej powstawania. Ze względu na objawy, które daje, zalicza się ją również do dermazot, czyli chorób skóry.

Wyróżniamy dwa typy łuszczycy:

• Łuszczyca typu I – jest to łuszczyca, która ma związek z dziedziczeniem choroby. Pierwsze objawy mogą się pojawić jeszcze w dzieciństwie lub wieku nastoletnim. Ma nieco cięższy przebieg od drugiego typu, więc jej leczenie jest trudniejsze.
• Łuszczyca typu II – to łuszczyca, która dotyka osoby dorosłe. Pierwsze objawy choroby mogą pojawić się nawet dopiero pomiędzy 50. a 70. rokiem życia.

Łuszczyca charakteryzuje się okresami nasilenia objawów (nawrotami) oraz ustępowania (remisjami), czasem nawet całkowitego zaniku zmian.

Ze względu na miejsce i rodzaj objawów wyróżnia się również: łuszczycę zwykłą, łuszczycę zadawnioną, łuszczycę wysiękową, łuszczycę brudźcową, łuszczycę owłosionej skóry głowy, łuszczycę brodawkującą, łuszczycę grudkową, łuszczycę stawową, łuszczycę plackowatą, łuszczycę krostkową, łuszczycę uogólnioną czy krostkowicę dłoni i stóp.

Łuszczyca – przyczyny

Dokładne przyczyny występowania łuszczycy nie są do końca znane. Wiadomo jednak, że głównym czynnikiem wpływającym na jej wystąpienie są czynniki immunologiczne, a dokładniej nieprawidłowe funkcjonowanie składników układu odpornościowego. Zaliczamy ją więc między innymi do chorób autoimmunologicznych, w których organizm w sposób nieprawidłowy reaguje na różnorodne czynniki, w wyniku czego układ odpornościowy zaczyna niszczyć komórki i tkanki organizmu.

Istnieją jednak czynniki mające wpływ na przyśpieszenie nawrotów choroby i występowanie jej objawów lub zaostrzanie ich. Należą do nich między innymi:

• Przebyte infekcje - należą do nich między innymi bakteryjne infekcje górnych dróg oddechowych wywołane przez paciorkowiec, nieleczone ogniska zapalne w organizmie (np. zapalenie migdałków, próchnica), infekcje wirusowe czy infekcje grzybicze.
• Uszkodzenia mechaniczne i podrażnienia skóry – są do między innymi różnego rodzaju zadrapania, oparzenia, blizny, rany, długotrwały ucisk na skórę w jednym miejscu, długotrwała ekspozycja na słońce bez odpowiedniej ochrony UV.
• Przyjmowanie niektórych leków – należą do nich między innymi beta-blokery, niektóre leki na nadciśnienie, niesteroidowe leki przeciwzapalne, interferon, niektóre leki hormonalne.
• Nadużywanie alkoholu i palenie tytoniu.
• Przewlekły i silny stres, niedobory snu.
• Nieodpowiednia pielęgnacja skóry.
• Niektóre choroby – łuszczyca może współwystępować z cukrzycą typu 2, niskim poziomem wapnia (hipokalcemia), z dną moczanową.

Łuszczyca nie jest chorobą zakaźną. Nie można się więc nią zarazić od osoby zmagającej się z nią.

Objawy łuszczycy

Początki łuszczycy mogą objawiać się zaczerwienioną skórą, która zaczyna się łuszczyć. Mogą jej towarzyszyć również grudkowe zmiany. Tym pierwszym objawom może również towarzyszyć uczucie swędzenia lub kłucia. Najczęściej zmiany pojawiają się na łokciach, na kolanach lub na owłosionej skórze głowy. Często mogą być mylone z objawami AZS (Atopowego Zapalenia Skóry). Ich wielkość może nie przekraczać 1-2 cm.

Z czasem zmiany skórne zaczynają jednak wyglądać nieco inaczej. W późniejszym stadium pojawiają się wypukłe, srebrzystoszare łuski, które powstają w wyniku zrogowacenia ognisk chorobowych. Zmiany te mogą się ze sobą zlewać, zajmując większą powierzchnię ciała. Zmianom tym może towarzyszyć ból lub silne uczucie swędzenia. Co jest również charakterystyczne, po zdrapaniu łuski skóra pod nią będzie błyszcząca (dająca uczucie „pokrytej woskiem”). Mogą się również pojawić drobne, kropelkowate krwawienia.

Objawy łuszczycy w dalszym stadium, czyli wspomniane, charakterystyczne łuski, najczęściej pojawiają się na skórze łokci, kolan, w okolicy kości krzyżowej, w okolicy pośladkowej, na owłosionej skórze głowy, na skórze stóp i dłoni.

Zmiany skórne towarzyszące łuszczycy często mają wpływ nie tylko na fizyczne odczucia związane z uczuciem ciągnięcia skóry, swędzeniem, pieczeniem czy kłuciem. Mogą być również przyczyną występowania znaczącego dyskomfortu psychicznego i kompleksów.

Łuszczyca – diagnoza i leczenie

Jeżeli jakiekolwiek objawy skórne są dla nas niepokojące i mogą wskazywać na pierwsze objawy łuszczycy, wówczas koniecznie należy udać się do dermatologa. Tam zostanie przeprowadzony wywiad, odpowiednie badania, a lekarz dopasuje rodzaj leczenia do indywidualnych potrzeb i stanu naszej skóry.

Do najczęstszych metod terapii łuszczycy należą między innymi leczenie zewnętrzne (do stosowania miejscowego bezpośrednio na zmiany), leczenie złuszczające, leczenie redukujące występujące objawy, leczenie ogólnoustrojowe, fototerapia.

Łuszczyca a pielęgnacja skóry

Najważniejsze w każdej zdiagnozowanej chorobie jest dobrana przez lekarza, dostosowana do nas terapia. W przypadku objawów skórnych towarzyszących łuszczycy istotna jest również odpowiednia pielęgnacja skóry. Szczególnie istotne jest to, by właściwie dbać o jej potrzeby przez cały czas, nie tylko wówczas, gdy nastąpi nawrót. Pielęgnacja skóry skłonnej do nawrotów łuszczycy to jeden z elementów, który może opóźnić nawrót lub złagodzić towarzyszące mu objawy.

Aby odpowiednio dobrać produkty pielęgnacyjne, należy sobie odpowiedzieć na pytanie: czego potrzebuje skóra ze skłonnością do nawrotów łuszczycy? Z pewnością są to:

• Przebyte infekcje - należą do nich między innymi bakteryjne infekcje górnych dróg oddechowych wywołane przez paciorkowiec, nieleczone ogniska zapalne w organizmie (np. zapalenie migdałków, próchnica), infekcje wirusowe czy infekcje grzybicze.
• Odpowiednie nawilżenie skóry
• Wsparcie prawidłowego funkcjonowania bariery hydrolipidowej skóry
• Ukojenie skóry
• Zminimalizowanie uczucia swędzenia lub pieczenia
• Zmiękczenie zrogowaciałych fragmentów skóry
• Wsparcie procesów regeneracyjnych skóry

Jakie składniki aktywne mogą doskonale sprawdzić się przy pielęgnacji skóry ze skłonnością do nawrotów łuszczycy?

• MOCZNIK
  Mocznik (urea lub karbamid) to składnik, który naturalnie występuje w naszym organizmie. W skórze znajduje się między innymi jako jeden ze składników NMF (Natural Moisturizing Factor), czyli naturalnego czynnika nawilżającego.
  
  Znany jest między innymi z takich właściwości (mocno jednak zależnych od stężenia w kosmetykach) jak właściwości keratoplastyczne, czyli zmiękczające warstwę rogową naskórka, właściwości złuszczające, poprawiające zdolność przenikania przez naskórek innych składników aktywnych, ograniczających przeznaskórkową utratę wody, intensywnie nawilżające. Dlatego też mocznik jest jednym ze składników aktywnych szczególnie polecanych przy atopowym zapalenie skóry, łuszczycy, problemach z łupieżem, czy tak zwanej rybiej łusce.
• ALANTOINA
  Alantoina jest pochodną mocznika. Jest znana z takich właściwości jak właściwości kojące, wspierające procesy regeneracyjne skóry, intensywnie nawilżające, zmiękczające warstwę rogową naskórka.
• CERAMIDY
  Jednym z bardzo istotnych elementów pielęgnacji mającej skłonność do nawrotów łuszczycy jest zadbanie o prawidłowe funkcjonowanie bariery hydrolipidowej skóry. Ceramidy to tłuszcze (lipidy), które naturalnie wchodzą w skład zewnętrznej warstwy skóry, w tym właśnie w skład bariery hydrolipidowej. Znane są ze swoich właściwości intensywnie nawilżających, wspomagających utrzymanie prawidłowego nawilżenia w skórze, wspierających naprawę oraz regenerację skóry, redukujących swędzenie wynikające z mocnego przesuszenia, łagodzących podrażnienia.
• PANTENOL
  Pantenol (znany również jako panthenol czy D-panthenol) to prowitamina B5. Charakteryzuje się właściwościami nawilżającymi, zmniejszającymi przeznaskórkową utratę wody, przyśpieszającymi regenerację skóry, kojąco-łagodzącymi, wygładzającymi czy niwelującymi pieczenie i świąd przesuszonej skóry. Ponadto wzmacnia funkcjonowanie naturalnej bariery ochronnej skóry.
• KWAS HIALURONOWY
  Kwas hialuronowy to składnik, który naturalnie występuje w naszym organizmie, jednak jego poziom po około 25. roku życia zaczyna systematycznie spadać. Znany jest takich właściwości, jak między innymi właściwości nawilżające, wspomagające utrzymanie odpowiedniego poziomu wody w skórze, poprawiające elastyczność i napięcie skóry, wspierające redukcję drobnych zmarszczek, wspierające procesy regeneracyjne skóry.

W przypadku osób zmagających się z nawracającą łuszczycą, niezwykle ważna jest odpowiednia pielęgnacja skóry ciała, o której nie zapominamy w okresach ustąpienia choroby. Utrzymanie odpowiedniego nawilżenia skóry, kojenie nawet najdrobniejszych podrażnień, wspieranie naturalnej bariery ochronnej skóry to tylko kilka z aspektów rutyny, które mogą opóźnić lub złagodzić nawrót objawów łuszczycy, ale również sprawić, że jej przebieg może okazać się łagodniejszy. Naruszona bariera hydrolipidowa, przesuszenia, silne uciski wywołujące zmiany na skórze są czynnikami, które mogą zaostrzyć objawy lub przyśpieszyć ich nawroty.

Pielęgnacja skóry wrażliwej – co warto wybrać?

Przy codziennej pielęgnacji skóry, która ma skłonność do nawrotów łuszczycy, warto postawić na produkty pielęgnacyjne zawierające mocznik.

Kolejną serią, na którą z pewnością warto zwrócić uwagę w przypadku problemami z suchością wrażliwej skóry, jest seria Ceramide Protect:

Jeśli nasza wrażliwa skóra potrzebuje nawilżenia i ukojenia, polecamy również serię produktów pielęgnacyjnych z pantenolem.

Doskonałym wyborem dla wrażliwej skóry może okazać się również balsam do ciała z alantoiną, czyli pochodną mocznika. Ten nawilżający balsam do ciała działa niczym opatrunek dla suchej i ekstremalnie suchej skóry ze skłonnością do łuszczenia i podrażnień. W swojej formule zawiera alantoinę, glicerynę oraz mleko owsiane. Jak działa? Silnie regeneruje i długotrwale nawilża skórę, przywracając jej komfort, działa przeciw łuszczeniu i podrażnieniom.

Łuszczyca skóry – podsumowanie

• Podstawą radzenia sobie z występującą łuszczycą jest odpowiednia diagnoza dermatologiczna, właściwie dobrane leczenie. Równie istotna jest również odpowiednia pielęgnacja skóry ciała, która dzięki nawilżaniu, zmiękczaniu, kojeniu skóry i zmiękczaniem zrogowaciałego naskórka pomaga utrzymać dobry stan skóry, łagodzić objawy, ale również w wielu przypadkach opóźniać nawroty choroby.
• Łuszczyca nie jest chorobą zakaźną. Według badań dużą rolę w jej rozwoju odgrywają czynniki genetyczne, zatem istnieje prawdopodobieństwo odziedziczenia jej, jeśli rodzice dziecka chorują na łuszczycę.
• Niezwykle istotną kwestią jest również odpowiednia dieta, najlepiej dobrana przez lekarza prowadzącego lub dietetyka. Dieta powinna być dostosowana do naszych indywidualnych potrzeb, które uwzględniają również inne choroby współistniejące. Warto ograniczyć lub wyeliminować spożywanie alkoholu i palenie tytoniu.
• Długotrwały stres, zmęczenie, niedobory snu mogą być czynnikami zaostrzającymi objawy łuszczycy lub przyśpieszającymi jej nawroty. Warto zadbać o odpowiedni relaks, higienę snu i w miarę możliwości wyeliminować lub ograniczyć czynniki wywołujące przewlekły stres.
• Jeśli zmagamy się z łuszczycą, warto unikać zbyt długich kąpieli w gorącej wodzie, stosowania szorstkich myjek lub gąbek, pocierania skóry ręcznikiem. Równie istotny jest również odpowiedni dobór odzieży – takiej, by skóra ze zmianami łuszczycowymi nie haczyła o szorstkie powierzchnie. Warto zwrócić uwagę na naturalne, miękkie i przepuszczające powietrze materiały.