Mikrobiom skóry – czym jest, jakie pełni funkcje i jak o niego dbać?

Skóra jest największym organem w organizmie ludzkim. Pełni mnóstwo niezwykle istotnych funkcji. Jedną z najważniejszych jest funkcja ochronna- chroni narządy wewnętrzne przed urazami, infekcjami. Jednym z kluczowych elementów ten ochrony jest mikrobiom skóry. Czym jest, jakie pełni funkcje i jak o niego dbać?

Mikrobiom skóry – czym jest?

Mikrobiom to pojęcie, które oznacza ogół wszelkich drobnoustrojów kolonizujących dany narząd organizmu. Mikrobiom jelit będzie więc oznaczać drobnoustroje znajdujące się w jelitach, mikrobiom przewodu pokarmowego odnosi się do tych, które zamieszkują różne części tego przewodu. Mikrobiom skóry jest to zatem ogół mikroorganizmów, do których zaliczamy między innymi bakterie, grzyby, roztocza i wirusy, które znajdują się na powierzchni naszej skóry. Co ciekawe, szacuje się, że na 1cm2 powierzchni skóry może przypadać nawet milion bakterii.

Choć bakterie, grzyby czy wirusy na ogół mają dla nas negatywny i niepokojący wydźwięk, to jednak mikrobiom, w tym mikrobiom skóry, to drobnoustroje, które w zdecydowanej większości są naszymi sprzymierzeńcami.

Z czego składa się mikrobiom skóry?

Należy wspomnieć, że mikrobiom skóry jest czymś bardzo indywidualnym i zależnym od wielu czynników. Co ważne, dodatkowo jego skład zmienia się wraz z wiekiem.

W skład mikrobiomu skóry wchodzą głównie mikroorganizmy saprofityczne, czyli takie, które nie wywołują chorób. Czy to oznacza, że na skórze w ogóle nie występują mikoorganizmy patogenne, czyli wywołujące stany zapalne i choroby? Po pierwsze, one również wchodzą w skład mikrobiomu skóry, ale zachowana jest idealna równowaga między saprofitycznymi i patogennymi. Bakterie patogenne, które mogą wywoływać choroby, mogą znaleźć się na powierzchni skóry ze środowiska zewnętrznego.

Najbardziej różnorodny biologicznie jest mikrobiom skóry małego dziecka do około 3. roku życia. Na jego mikrobiom składają się między innymi paciorkowce, gronkowce, maczugowce czy pałeczki okrężnicy. Kiedy dorastamy w organizmie zachodzi wiele zmian, które dotyczą również składu i charakterystyki mikrobiomu skóry. Z kolei mikrobiom skóry dorosłego człowieka składa się głównie z bakterii z rodzaju Corynebacterium (bakterie maczugowate), Staphylococcus (gronkowce), Cutibacterium (bakterie pałeczkowate), Streptococcus (paciorkowce), Acinetobacter (bakterie pałeczkowe).

Mikrobiom skóry: funkcje

Mikrobiom skóry i mikroorganizmy wchodzące w jego skład są częścią tkanki limfatycznej związanej ze skórą, czyli SALT – Skin Associated Lymphoid Tissues. Jego głównym zadaniem jest ochrona organizmu przed drobnoustrojami patogennymi, czyli takimi, które wywołują choroby. Prawidłowo funkcjonujący mikrobiom nie tylko chroni przed patogenami, ale również:

• Stymuluje komórki odpornościowe do prawidłowej reakcji na czynniki zewnętrzne, w tym między innymi alergeny, promienie UV
• Chroni skórę przed rozwojem alergii
• Utrzymuje prawidłowe pH skóry
• Wspiera prawidłowe funkcjonowanie bariery hydrolipidowej skóry

Zaburzony mikrobiom skóry – przyczyny i objawy

Mikrobiom skóry to takie środowisko, w którym mikroorganizmy żyją w wyjątkowej harmonii i dzięki temu stanowią integralną część bariery ochronnej skóry. Może jednak dojść do zaburzenia tej równowagi, niestety na korzyść patogenów. Co może mieć negatywny wpływ na równowagę (homeostazę) mikrobiomu skóry?

• Zanieczyszczenia środowiska, w tym między innymi metale ciężkie i pyły pochodzące ze smogu i spalin, chemikalia i inne zanieczyszczenia wynikające z zanieczyszczenia środowiskowego;
• Promieniowanie UV, które ma szkodliwy wpływ na skórę: przyśpiesza procesy starzeniowe (powstawanie i utrwalanie zmarszczek), prowadzi do przesuszenia skóry, powstawania przebarwień;
• Zaburzenia hormonalne, w tym zmiany związane z menopauzą, ciążą, przyjmowaniem antykoncepcji hormonalnej, zaburzenia związane z chorobami endokrynologicznymi;
• Stosowanie antybiotyków, które prowadzą do zaburzenia mikroflory bakteryjnej;
• Niewłaściwie zbilansowana dieta bogata w żywność wysoko przetworzoną i cukry;
• Uszkodzenia skóry, w tym uszkodzenia mechaniczne, chemiczne, oparzenia;
• Niewłaściwa pielęgnacja skóry, w tym niewłaściwy dobór produktów kosmetycznych, nadmierne pocieranie skóry ręcznikiem, niedostosowanie pielęgnacji skóry do jej indywidualnych potrzeb.

Czym objawia się zaburzenie homeostazy mikrobiomu skóry? Dochodzi wówczas do stanów zapalnych skóry, których objawami są najczęściej:

• Większa skłonność do podrażnień skóry
• Przesuszenia i nadmierne łuszczenie się skóry
• Zwiększona podatność na alergeny i czynniki, które mogą podrażniać skórę
• Zaczerwienienia
• Świąd lub uczucie pieczenia
• Zaostrzenie się dermatozy, czyli chorób skóry takich jak atopowe zapalenie skóry, łojotokowe zapalenie skóry, trądzik.

Pielęgnacja skóry twarzy a mikrobiom skóry

Jak dbać o właściwą pielęgnację skóry twarzy na co dzień w taki sposób, by nie doprowadzić do zaburzenia funkcji ochronnych skóry, a tym samym do zaburzenia mikrobiomu skóry?

To, o czym warto pamiętać, organizując rutynę pielęgnacyjną dotyczącą nie tylko skóry twarzy, ale również skóry ciała, to przede wszystkim:

• Dostosowanie produktów do potrzeb skóry
  Aby rutyna pielęgnacyjna mogła być skuteczna, warto wybrać produkty zawierające takie składniki aktywne, które będą odpowiednie do rodzaju i potrzeb naszej skóry. Każdy rodzaj skóry potrzebuje odpowiedniego nawilżenia, szczególnie sucha skóra, dlatego warto sięgnąć po produkty kosmetyczne ze składnikami nawilżającymi (kwas hialuronowy, gliceryna, ceramidy, niacynamid). W przypadku osób borykających się ze skórą problematyczną, warto pomyśleć o produktach normalizujących wydzielanie sebum i oczyszczających (np. kwas salicylowy, cynk). Osoby chcące pozbyć się przebarwień i działać przeciwstarzeniowo powinny pomyśleć o użyciu produktów zawierających witaminę C i jej pochodne, niacynamid.

• Oczyszczanie skóry
  Bardzo ważnym elementem pielęgnacji, w szczególności pielęgnacji skóry twarzy, która jest najbardziej wyeksponowaną na zanieczyszczenia częścią skóry, jest jej łagodne i skuteczne oczyszczanie. Oczyszczanie twarzy zawsze powinno być pierwszym krokiem rutyny pielęgnacyjnej. Warto sięgnąć po produkty, które w swojej formule będą zawierały pielęgnujące składniki aktywne odpowiednie dla naszego rodzaju skóry, charakteryzujące się łagodnym procesem oczyszczania, które nie będzie wymagać pocierania twarzy.
• Peelingi i pocieranie skóry
  Aby uniknąć ryzyka zaburzenia równowagi mikrobiomu skóry z pewnością warto rozważnie podchodzić do tematu peelingów, w szczególności peelingów mechanicznych. Zbyt częste stosowanie tego rodzaju eksfoliacji może zaburzyć mikrobiom i funkcje ochronne skóry. Podobnie jest w przypadku pocierania skóry ręcznikiem czy zbyt intensywne wycieranie jej wacikiem. Warto przy tym pamiętać, by odpowiednio często wymieniać ręcznik na świeży i w miarę możliwości mieć osobny ręcznik do osuszania ciała i osobny do osuszania skóry twarzy.
• Ochrona przeciwsłoneczna
  Działanie promieni słonecznych, w szczególności promieni UV, bez odpowiedniej ochrony przeciwsłonecznej może przynieść negatywne skutki. Należą do nich nie tylko przesuszenia, możliwe oparzenia, przyśpieszenie procesów starzeniowych skóry, przebarwienia, ale również zaburzenie bariery hydrolipidowej skóry i mikrobiomu. Warto więc przez cały rok chronić odsłonięte części ciała za pomocą produktów zawierających filtr SPF.

Pierwszym krokiem pielęgnacji skóry twarzy jest jej OCZYSZCZENIE. Doskonale w tym celu sprawdzą się nasze wyjątkowe żele do mycia twarzy:

Kolejnym krokiem pielęgnacji będzie wybór odpowiedniego SERUM DO TWARZY.

Serum nawilżające Mixa LAB to wyjątkowe serum dla każdego rodzaju skóry, w tym skóry suchej, bardzo suchej i wrażliwej. W swojej formule zawiera między innymi kwas hialuronowy i kwas mlekowy (głęboko nawilżający składnik aktywny wpływający na poprawę elastyczności i jędrności skóry).

Serum z witaminą C Mixa LAB to serum przeciw przebarwieniom, które w swojej formule zawiera między innymi witaminę Cg oraz kwas glikolowy znany ze swoich właściwości nawilżających i delikatnie złuszczających.

Serum z niacynamidem Mixa LAB to serum przeciw niedoskonałościom, które w swojej formule zawiera między innymi kwas salicylowy i niacynamid, czyli pochodną witaminy B3, silny antyoksydant o właściwościach uszczelniających barierę hydrolipidową, wspomagający odbudowę naskórka, wspierając redukcję przebawień i innych niedoskonałości.

Następnym krokiem rutyny pielęgnacyjnej jest użycie odpowiednio dobrego KREMU DO TWARZY.

Mikrobiom a pielęgnacja skóry ciała

Równie istotna jak pielęgnacja skóry twarzy, jest odpowiednio dobrana pielęgnacja skóry ciała. Jak więc możemy o nią zadbać, by nie tylko nie naruszać mikrobiomu skóry, ale aktywnie wspierać jego działanie?

Doskonałym wyborem mogą okazać się nasze multifunkcyjne kremy do twarzy, ciała i dłoni. Co je łączy?

• Hipoalergiczna i bezzapachowa formuła
• Obecność nawilżających, regenerujących i kojących składników aktywnych
• Zostały stworzone z myślą o każdym rodzaju skóry, w tym również skóry suchej, wrażliwej czy skłonnej do atopii
• Wszystkie można stosować do pielęgnacji skóry ciała, skóry twarzy i skóry dłoni

Który z nich wybrać?

• Ceramidy, czyli lipidy naturalnie występujące w warstwie naskórka i wchodzące w skład bariery hydrolipidowej. Mają właściwości nawilżające, wspomagające skórę wrażliwą i podrażnioną.
• Skwalan
• Gliceryna

• Pantenol, czyli składnik aktywny znany z właściwości łagodzących podrażnienia, nawilżających i przyśpieszających procesy regeneracyjne skóry;
• Gliceryna;
• Omega 6 i Omega 9

Mikrobiom skóry – podsumowanie

• Mikrobiom skóry i jego równowaga to kwestie niezbędne, by skóra mogła właściwie pełnić swoje funkcje ochronne, a przy okazji wyglądać promieniście i zdrowo.
• Wiele szkodliwych czynników zewnętrznych może prowadzić do zaburzenia równowagi mikroorganizmów, które tworzą mikrobiom skóry. Wówczas zwiększa się ryzyko stanów zapalnych skóry, a co za tym idzie, innych objawów (swędzenie, pieczenie, zaostrzenie dermatoz, przesuszenia).
• Podstawą zachowania homeostazy mikrobiomu skóry jest jej odpowiednia pielęgnacja każdego dnia. Ważna jest nie tylko pielęgnacja skóry twarzy, ale również pielęgnacja skóry ciała.
• Wybierając produkty pielęgnacyjne warto sięgnąć po te, które w swojej formule mają składniki aktywne odpowiadające indywidualnym potrzebom naszej skóry, ale również te nawilżające w przypadku każdego rodzaju skóry.