Trądzik zazwyczaj kojarzy się z okresem dojrzewania – przyjęło się, że to nastolatkowie muszą zazwyczaj walczyć z niedoskonałościami cery. Warto jednak pamiętać, że trądzik coraz częściej dotyka również osoby dorosłe, po 20., 30., a nawet po 40. roku życia. Decyduje o tym wiele czynników, ale na szczęście na wiele z nich mamy realny wpływ. Czym właściwie jest trądzik i jak on powstaje? W jaki sposób można z nim walczyć?
Co to jest trądzik?
Mówiąc o trądziku, mamy na myśli trądzik pospolity, który może występować w wielu odmianach. To choroba przewlekła, która dotyka gruczołów włosowo-łojowych, zaburzając ich naturalną pracę. Prowadzi do łojotoku – nadmiar sebum staje się natomiast bezpośrednią przyczyną licznych stanów zapalnych. Mogą one przyjmować różnorodny kształt: od zaskórników (otwartych i zamkniętych), przez guzki, krostki czy grudki, aż po torbiele łojotokowe.
Jak powstaje trądzik? Warto pamiętać, że samo sebum nie jest szkodliwe, ponieważ pełni rolę naturalnej bariery ochronnej skóry. Natłuszcza ją i nawilża, a przede wszystkim blokuje szkodliwe działanie czynników zewnętrznych. Niestety w momencie, kiedy gruczoły produkują go za dużo, sebum zaczyna obciążać skórę i zatykać pory. Aparat włosowo-łojowy zostaje zablokowany, w zamkniętym przejściu gromadzą się bakterie, a ujścia mieszków włosowych ulegają nadmiernemu rogowaceniu.
Trądzik pospolity to zdecydowanie najczęściej występująca choroba skóry. Nieco częściej dotyka kobiety, może pojawić się zarówno u nastolatków, jak i u osób dorosłych – szacuje się, że choruje ok. 8% ludzi między 35. a 44. rokiem życia. Co więcej, trądzik zdarza się również u noworodków – może się utrzymać nawet do czasu, aż dziecko skończy 2-3 lata.
W jakich miejscach na ciele objawia się trądzik?
Oczywiście najpoważniejsze – a przy tym i najbardziej uciążliwe – zmiany trądzikowe pojawiają się na twarzy, ponieważ to tu znajduje się spora część gruczołów łojotokowych. Dotyczy to przede wszystkim tzw. strefy T, czyli brody, nosa i czoła. To właśnie w obrębie tej części produkowana jest największa ilość sebum, nawet u osób z cerą normalną i suchą. Objawy trądziku mogą jednak pojawić się także wzdłuż linii włosów, na żuchwie czy na policzkach.
Krosty i grudki są zauważalne czasem również na plecach, na tułowiu i na klatce piersiowej.
Przyczyny powstawania trądziku
Leczenie może być bardzo skomplikowane i długotrwałe, ponieważ często nie ma jednoznacznej odpowiedzi wskazującej, co powoduje trądzik. Oczywiście nie bez znaczenia są zaburzenia gospodarki hormonalnej, jako że to właśnie hormony kontrolują proces łojotoku. Mowa tu o androgenach, hormonach płciowych produkowanych przez gonady nadnercza. Silny łojotok może być wywołany faktem, że androgeny powstają w nadmiernych ilościach bądź też poziom białka odpowiedzialnego za wiązanie tych hormonów uległ obniżeniu. Duże zmiany hormonalne przechodzą także osoby w okresie dojrzewania – dlatego nastolatkowie często borykają się z trądzikiem (w tym przypadku nazywanym młodzieńczym).
Trądzik bardzo często ma również podłoże genetyczne: jeśli nasi rodzice i dziadkowie w przeszłości zmagali się z niedoskonałościami, to jesteśmy genetycznie uwarunkowani do powstawania podobnych zmian skórnych. Oczywiście możliwe jest uniknięcie choroby bądź też zminimalizowanie jej skutków, jednak to bardzo trudne zadanie. To samo dotyczy osób, które posiadają cerę tłustą lub mieszaną, co również zalicza się do naturalnych predyspozycji do trądziku.
Równie istotne co czynniki biologiczne są także elementy dotyczące naszej codzienności i stylu życia. Powstawaniu trądziku sprzyjają m.in.:
- nadmierny stres, chroniczne zmęczenie;
- nieodpowiednia dieta – dotyczy to głównie produktów przetworzonych oraz nabiału; zdarza się, że osoby z cerą trądzikową zauważają nasilenie zmian skórnych po zjedzeniu czekolady, cytrusów lub ostrej potrawy;
- nieprawidłowa pielęgnacja – w skrajnych przypadkach chodzi tu także o zaniedbanie podstawowej higieny, przeważnie jest to jednak kwestia stosowania drażniących kosmetyków (np. na bazie alkoholu), a przez niewłaściwie dobraną pielęgnację łatwo przesadnie wysuszyć skórę i przyczynić się do zaognienia stanów zapalnych;
- zmiany klimatyczne oraz zanieczyszczenia środowiska – warunki atmosferyczne w połączeniu z jakością powietrza mają ogromny wpływ na stan naszej skóry, nie tylko w przypadku cery trądzikowej.
Rodzaje trądziku
Jak zostało wspomniane na samym początku, trądzik może występować w różnych odmianach. Choć zazwyczaj objawy są do siebie zbliżone to jednak sam proces powstawania oraz przyczyna mogą znacząco od siebie odbiegać. W ten sposób wyróżniamy m.in.:
- trądzik młodzieńczy – występuje bardzo często (u 85% dziewczyn i u 80% chłopców). Ujawnia się w okresie pokwitania i trwa zwykle przez kilka lat, po tym czasie zazwyczaj samoczynnie ustępuje. Warto jednak pamiętać, że nieodpowiednia higiena i pielęgnacja w tym czasie może przyczynić się do zaognienia trądziku młodzieńczego. Na dodatek po zmianach skórnych – umiejscowionych głównie na twarzy i na plecach – mogą pozostać wgłębienia. Dominują tutaj głównie zaskórniki oraz grudki;
- trądzik ropowiczy – można go rozpoznać poprzez występowanie torbieli ropnych, które często bywają bolesne. Gojenie trwa długo i zwykle jest nierównomierne: odbywa się poprzez bliznowacenie (ślady po torbielach są wciągnięte i nierówne);
- trądzik skupiony – dotyczy przede wszystkim mężczyzn i objawia się bardzo nietypowo. Zmiany występują pod pachami, w pachwinach i na pośladkach. Zazwyczaj są to bardzo duże zaskórniki oraz torbiele ropne, które po pełnym wygojeniu pozostawiają po sobie blizny;
- trądzik bliznowcowy – typowym objawom towarzyszy powstawanie tzw. bliznowców (czyli przerośniętych, zgrubiałych blizn, które są dobrze widoczne, ponieważ przyjmują inną barwę niż naturalny odcień skóry);
- trądzik z objawami ogólnymi i ostrym przebiegiem – dotyka głównie młodych mężczyzn. Poza zmianami skórnym dochodzi też do innych reakcji organizmu, w tym do gorączki i bólów stawowych.
Ponieważ określone czynniki drażniące mogą doprowadzić do powstania trądziku, możemy spotkać się też z takimi określeniami jak trądzik zawodowy (np. wywołany chlorem), trądzik polekowy (np. na skutek przyjmowania sterydów), trądzik kosmetyczny (wynikający ze stosowania kosmetyków kolorowych, które zatykają pory) oraz trądzik niemowlęcy (spowodowany olejkami czy innymi środkami mineralnymi służącymi do pielęgnacji skóry dziecka).
Jak pozbyć się trądziku?
Kiedy zauważymy u siebie zmiany skórne, powinniśmy przede wszystkim pamiętać o tym, że nie wolno ich podrażniać. Wyciskanie pryszczy, próby ich zdrapania czy też stosowanie maści nieznanego pochodzenia może spowodować, że tylko pogorszymy stan zapalny. Wyciśnięta krostka może i zniknie na jakiś czas, jednak przyczyniamy się w ten sposób do rozsiewania bakterii – oznacza to, że na miejscu jednej grudki może pojawić się kilka kolejnych.
Pierwszym krokiem do zredukowania trądziku jest wyeliminowanie czynników, które mogą go wywoływać. Trzeba zatem zmienić nawyki żywieniowe – warto obserwować, po spożyciu jakich produktów zmiany na twarzy są zaognione. Kluczowe jest także zachowanie odpowiedniej higieny, w tym pamiętanie o tym, by nie dotykać twarzy nieumytymi rękami, ponieważ możemy tak przenosić bakterie.
W wielu przypadkach trądzik wymaga wizyty u dermatologa – tylko profesjonalna opieka medyczna pozwoli na wybranie właściwego kierunku leczenia.
Pielęgnacja cery trądzikowej
Mając trądzik, nie musimy rezygnować z makijażu. Pamiętajmy jednak, by wybierać produkty bez alkoholu i najlepiej na bazie naturalnych składników. Podstawowa jest także właściwa pielęgnacja.
Wieczorny rytuał powinniśmy rozpocząć oczywiście od zmycia kosmetyków kolorowych. W tym celu możemy wykorzystać płyn micelarny do demakijażu twarzy i oczu od marki Mixa. Nie tylko doskonale radzi sobie z usuwaniem makijażu, pozostawiając skórę gładką i miękką, ale także zwalcza niedoskonałości. Dzieje się tak m.in. dzięki temu, że jego formuła została wzbogacona o cynk, który działa kojąco na stany zapalne.
Następnie możemy przejść do dogłębnego oczyszczenia twarzy. Tutaj przyda się Mixa – łagodny żel myjący przeciw niedoskonałościom. W składzie znajduje się cynk, nie znajdziemy natomiast mydła, które działa drażniąco na zmiany trądzikowe. Żel doskonale oczyszcza pory, tak by zapewnić maksymalne uczucie komfortu i jednocześnie redukować niedoskonałości.
W codziennej pielęgnacji cery trądzikowej należy pamiętać, by nie przesuszać skóry. Uczucie suchości sprawia, że gruczoły łojowe zaczynają produkować jeszcze więcej sebum, chcąc w ten sposób zapewnić ochronę. Dlatego peeling na trądzik musi być łagodny, na dodatek pozbawiony drobinek, by nie podrażniać krost. Złuszczający peeling-maska od Mixy sprawdzi się doskonale. Złuszcza naskórek, a jednocześnie nawilża cerę, pozostawiając ją oczyszczoną i miękką.
Przed pójściem spać – oraz rano, przed wyjściem z domu – nie powinniśmy pomijać też tak ważnego etapu, jak krem na trądzik. W ofercie Mixy znajdziemy krem nawilżający 2w1, który redukuje ilość sebum, zwęża pory i matowi cerę. Jednocześnie skóra przez cały dzień jest nawodniona, bez uczucia dyskomfortu.
